Trong vài năm trở lại đây, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đã mang đến cho độc giả những lựa chọn mới mẻ trong việc tiếp cận tri thức. Sách điện tử (ebook) và sách nói (audiobook) ngày càng phổ biến, đặc biệt trong giới trẻ, với ưu điểm tiện lợi, linh hoạt và chi phí thấp. Không ít người cho rằng: sách giấy rồi sẽ trở thành “di tích” của một thời đã qua. Nhưng thực tế có đơn giản như vậy?
Sách giấy mang đến cảm giác chân thật mà sách điện tử không thể tái hiện. Đó là mùi thơm của giấy mới, tiếng sột soạt khi lật trang, những dòng gạch chân và ghi chú cá nhân – tất cả tạo nên một kết nối đặc biệt giữa người đọc và cuốn sách. Với nhiều người, đọc sách không chỉ là tiếp thu thông tin, mà còn là một trải nghiệm mang tính cảm xúc và nghi lễ.
Không ngạc nhiên khi các hội sách, nhà sách truyền thống vẫn thu hút đông đảo độc giả, đặc biệt là những người có thói quen đọc lâu năm. Họ xem việc sở hữu và trưng bày sách giấy như một phần của đời sống tinh thần.
Trái lại, sách điện tử và sách nói lại phù hợp với nhịp sống bận rộn của thời đại mới. Người đi làm có thể “nghe sách” khi đang trên đường, sinh viên có thể tải hàng trăm tài liệu học tập trong một thiết bị nhỏ gọn. Ebook cũng mở ra cơ hội tiếp cận tri thức với chi phí thấp, giúp sách đến gần hơn với người dân ở vùng sâu, vùng xa hoặc những nơi thiếu điều kiện tiếp cận sách giấy.
Không thể phủ nhận rằng công nghệ đã giúp “dân chủ hóa” việc đọc: ai cũng có thể đọc, mọi lúc mọi nơi. Nhưng đi cùng với đó là thách thức: việc đọc trở nên “mỏng” hơn – lướt nhanh, ít ghi nhớ, và thiếu tương tác sâu.
Sách giấy và sách điện tử không phải là hai thế lực cạnh tranh, mà là hai lựa chọn phù hợp với những hoàn cảnh khác nhau. Điều quan trọng không nằm ở hình thức, mà là ở việc nội dung có giá trị hay không, và người đọc có thực sự suy ngẫm, cảm nhận được điều gì từ cuốn sách đó.
Trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng, việc giữ gìn thói quen đọc – bất kể là đọc trên giấy hay trên màn hình – vẫn là nền tảng để mỗi người tiếp tục học hỏi, mở rộng tư duy và phát triển bản thân.
Thay vì hỏi “nên chọn sách giấy hay sách số?”, có lẽ câu hỏi cần đặt ra là: “Chúng ta có còn đang thực sự đọc không?”.